UCHWAŁA Nr VII/49/2011

Rady Miejskiej w Gołdapi

z dnia 29 kwietnia 2011 r.

 

w sprawie zatwierdzenia „Planu odnowy miejscowości Dunajek na lata 2011 – 2018”

 

 

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. nr 142 poz. 1591, ze zmianami) Rada Miejska uchwala, co następuje:

 

§ 1. Zatwierdza się „Plan odnowy miejscowości Dunajek na lata 2011 - 2018”, zwany dalej Planem, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.

 

 

§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gołdapi.

 

 

§3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

 

 

Przewodniczący Rady Miejskiej

(-) Wojciech Hołdyński

 

PLAN ODNOWY

MIEJSCOWOŚCI

DUNAJEK

NA LATA 2011 - 2018

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gmina Gołdap 2011

 

Spis treści

Mapa 1. Lokalizacja wsi Dunajek.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Źródło: www.google.pl

 

Mapa 2. Lokalizacja wsi Dunajek.

Źródło: www.zumi.pl

Mapa 3. Rozkład wsi Dunajek.

 

 

 

 

 

1. Leśniczówka Dunajek

2. Gospodarstwo agroturystyczne „Miłośnik”

3. Historyczny cmentarz

4. Obelisk i tablica upamiętniające poległych mieszkańców w I wojnie światowej

5. Obora hodowlana wybudowana przy udziale środków UE

6. Budynek OSP Dunajek oraz świetlica wiejska

7. Droga powiatowa nr. 1879 N

8. Puszcza Borecka

9. Planowane miejsce utworzenia terenu rekreacyjno-sportowego

10. Przygotowany projekt – WIEJSKI GANEK

 

1.2 Rys historyczny.

Miejscowość Dunajek powstała około 1550 roku na 40 włókach lasu, wyrwanych Puszczy Boreckiej w czasie kolonizacji Prus.

W 1563 roku Dunajek – Duneyken był wymieniany jako wieś czynszowa na prawie chełmińskim. Lokacja potwierdzona została 29 listopada 1575 roku przez księcia Albrechta Fryderyka, który zaświadczył, że Mikołaj Zaleski ,, kupił od naszego ojca spoczywającego w Bogu ” 4 włóki sołeckie w celu założenia wsi. Część wsi Chełchy została nadana 18 października1558 roku przez księcia Albrechta razem z Doliwami na prawie lennym Krzysztofowi Glaubitzowi.

Najstarsze ślady osadnictwa w miejscowości Dunajek klasują się w epoce kamiennej, mezolicie- epoce żelaza oraz późnym średniowieczu- okresie nowożytnym. W wykazie gminnych stanowisk archeologicznych w miejscowości Dunajek odkryto również liczne luźne znaleziska, osady, kopce i cmentarzysko kurchanowe, z przełomu I i II wieku n.e. Odkryto również ślady osadnictwa z okresu wędrówek ludów, wpływów rzymskich.

Pod koniec XVI wieku zaobserwowano rozmach osadnictwa. Przyczyniły się do tego względy geopolityczne i demograficzne. W tym czasie nastąpiły wędrówki ludności z dawnych terenów zakonnych oraz napływ Polaków, Litwinów, Rusinów, i Niemców na wschodnie tereny Prus Książęcych. W tym czasie, po części jako wynik migracji ludności, obszary te nawiedzały liczne zarazy. Nie wpłynęły one znacząco na liczbę ludności, a na terenie gminy w pełni ukształtował się trzon osadniczy , który przetrwał do 1945 roku.

W wieku XVII- XVIII mimo starań i zachęt rozwój terenu osłabł. Regres trwał do początku XVIII wieku , do czego przyczyniły się zarazy w 1620, 1625 oraz 1630 roku oraz najazd wojsk tatarsko-litewsko-polskich z lat 1656- 1657.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zdjęcie przedstawia Zajazd Eduarda Burba.1925-1940r.

(Źródło: www.bildarchiv-ostpreussen.de)

 

Całą sytuację przypieczętowała Dżuma w latach 1709-1710.

Czas, w którym Prusy stały się Królestwem a Książę Fryderyk III został Królem Fryderykiem I, przyniósł zmiany i liczne reformy. W 1737 roku w miejscowości Dunajek powstała szkoła między innymi dzięki reformie szkolnictwa elementarnego i funduszowi Mons Pietatis, z którego środki przeznaczono na uposażenia nauczycieli szkół wiejskich.

Panujący w latach 1740-1786 Fryderyk II zwany Wielkim , podjął kolejne działania reformatorskie, powstawały nowe szkoły oraz powiaty ziemskie. Okres rozwoju został przerwany wojną siedmioletnią , która spowodowała kolejne spustoszenia i okupację terenów przez wojska rosyjskie.

W 1860 roku w miejscowości Dunajek powstał Urząd Pocztowy. Wieś należała do parafii Świętajno.

Spokój i rozwój terenów gminy nastał wraz z końcem XIX wieku , został jednak przerwany wraz z z I i II Wojną Światową. W Dunajku w czasie wojny zginęło 38 żołnierzy i 55 osób cywilnych, mieszkańców- zostali oni wywiezieni lub zmarli w czasie ucieczki. Jest to 93 z 417 osób czyli 22%.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Według poglądowej mapki z lat międzywojennych wynika , iż w miejscowości Dunajek znajdowały się: sześć cmentarzysk , tartak, szkoła, leśniczówka, restauracja i sklep spożywczy, cmentarz wojenny z lat 1914- 1919 oraz straż pożarna.

W 1938 roku we wsi było 572 mieszkańców. W latach 1975-1998 miejscowość Dunajek administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Obecnie położona jest w województwie warmińsko-mazurskim , powiecie gołdapskim, gminie Gołdap.

Ruiny cmentarzysk o różnej chronologii ,znajdujących się na terenie miejscowości Dunajek są jednymi z najcenniejszych obiektów archeologicznych ,które posiadają własną formę krajobrazową. Cennymi obiektami są również szkoła oraz budynek gospodarczy w zespole szkoły z początku XX wieku oraz cmentarz ewangelicki z 1 połowy XIX wieku.

 

2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości.

 

2.1 Charakterystyka ludnościowa.

Na koniec roku 2010 w Dunajku mieszkało 75 osób, w tym 35 mężczyzn i 40 kobiet. Poniższa tabela przedstawia zmiany w liczbie ludności w okresie ostatnich 3 lat, tj. od 2008 do 2010 r.

 

Wykres 1. Liczba ludności we wsi Dunajek w latach 2008 – 2010.

 

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miejskiego w Gołdapi.

 

Liczba ludności w okresie ostatnich trzech lat nieznacznie zmniejszyła się. W roku 2008 było o nieco ponad 5% więcej ludności zameldowanej w Dunajku niż w roku 2010. Jednak obecne trendy dotyczące warunków zamieszkania sprzyjają rozwojowi miejscowości takich jak Dunajek, który oferuje mieszkańcom atrakcyjne lokalizacje, warunki korzystne do osiedlenia i zakładania rodzin. Turystyka również podąża w kierunku natury w postaci gospodarstw agroturystycznych, szlaków rowerowych i innych atrakcji związanych ze zdrowiem ludzkim i obcowaniem z naturą.

2.2 Charakterystyka infrastruktury technicznej.

Miejscowość Dunajek zapewne za przyczyną niewielkiego potencjału ludnościowego oraz gospodarczego posiada ograniczone uzbrojenie techniczne. Wyposażona jest w sieć wodociągową, energetyczną, telefoniczną. Wodociąg, jako najważniejsza z sieci, zaraz po energetyce, zbudowana została przed 10 laty a zasila ją w wodę, komunalna stacja ujęcia wody w miejscowości Kowalki. Pełne zwodociągowanie to jeszcze sfera postulatu, ponieważ nie wszystkie zabudowania, położone peryferyjnie w stosunku do wsi, zdecydowały się na partycypację w kosztach w okresie budowy. Na wodę bieżącą wciąż oczekuje miejscowość Dunajek Mały. Sieć telefoniczna to technologia jeszcze tradycyjna, pozwalająca na połączenia internetowe o szybkości nie przekraczającej 2 Mb/s.

Najbardziej niezbędna dla rozwoju i przyszłości miejscowości jest obecnie infrastruktura drogowa. Podstawowa komunikacja do wsi wiedzie drogą powiatową (nr 1879 N) od drogi wojewódzkiej (nr 650) w miejscowości Grabowo. Jest do dystans ok.

4 km. Droga ta posiada nawierzchnię bitumiczną, która we wsi ma swój koniec. Zaznaczyć należy, że droga powiatowa w dalszym swoim przebiegu ma już nawierzchnię co najwyżej żwirową ze względu na rezerwatowe tereny Puszczy Boreckiej. Dalsze gminne drogi są już gruntowe a ich stan techniczny wymaga działań modernizacyjnych. Podobnie wspomniana droga powiatowa, której nawierzchnia wymaga wymiany na nową.

Ważnym elementem technicznego zabezpieczenia miejscowości jest Ochotnicza Straż Pożarna. Pomimo niewielkiej liczby mieszkańców jednostka jest silna kadrowo i technicznie. Istotnym przesłaniem jej istnienia i działania są zagrożenia ekologiczne związane z sąsiedztwem dwóch wielkich kompleksów Puszczy Rominckiej (36 tys. ha) i Puszczy Boreckiej (22,9 tys. ha) jak również transportu materiałów niebezpiecznych szlakami komunikacji międzynarodowej. Cel taki uzasadniają doświadczenia ostatnich dziesięcioleci potwierdzone statystykami zdarzeń kryzysowych notowanych przez Państwową Straż Pożarną (PSP) i w ostatnim roku wynikami analiz zagrożeń w ramach projektu ochrony ludności EUROBALTIC II (Program Współpracy Regionu Państw Morza Bałtyckiego koordynowany przez Komendę Główną PSP w ramach INTERREG III B). Według tej analizy rejon Gołdapi stanowi obszar o największym zagrożeniu klęskami naturalnymi w polskim pasie nadgranicznym województwa warmińsko-mazurskiego. W efekcie inicjatyw mieszkańców Dunajka i działań władz gminy Gołdap Jednostka OSP otrzymała nowy pojazd do działań ratowniczo-gaśniczych oraz zestaw do ratownictwa medycznego. Stało się to w roku ubiegłym 2010. Natomiast budynek remizy został odnowiony i zmodernizowany stosownie do potrzeb i standardów. Całość kosztów to ponad 260 tys. zł, z których 160 tys. zł pochodziła z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach „Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury 2007-2013”.

 

2.3 Charakterystyka gospodarcza.

Potencjał gospodarczy miejscowości Dunajek jest mocno ograniczony. Składają się na niego 5 gospodarstw rolnych o profilu produkcji mleka i wołowiny. Profil ten determinują warunki glebowo-klimatyczne. Niewielka jest powierzchnia gruntów ornych, dominują bowiem użytki zielone. Gospodarstwa można zaliczyć do gospodarstw towarowych. Każde z nich liczy powierzchnię użytków rolnych w granicach 100 - 200 ha i prowadzi hodowle co najmniej 50 sztuk bydła. Jedno z nich dokonało inwestycji w postaci nowej obory hodowlanej z umaszynowieniem, z wykorzystaniem dotacji z Europejskiego Funduszu Rolnego w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013” (foto).

 

fot. Obora Hodowlana.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dobrym przykładem wykorzystania naturalnych zasobów i wielkich walorów przyrodniczych jest jedyne w Dunajku Gospodarstwo Agroturystyczne „Miłośnik” oferujące 15 miejsc noclegowych oraz interesującą ofertę. W roku 2006 zostało wyróżnione jako najlepszy obiekt turystyki wiejskiej w Ogólnopolskim Konkursie Agroturystycznym "Zielone Lato" 2006.

 

 

fot. Gospodarstwo Agroturystyczne „Miłośnik”.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Listę podmiotów gospodarczych zamyka leśnictwo Dunajek położone na skraju Puszczy Boreckiej, zajmujące się miedzy innymi produkcją szkółkarską. W miejscowości nie funkcjonują żadne podmioty handlowe czy też usługi dla ludności bądź rolnictwa.

Nie ma też innych podmiotów gospodarczych ani innych miejsc pracy, więc dla części mieszkańców wsi miejscem poszukiwania zatrudnienia jest oddalona o ok. 15 km Gołdap. Problem niewystarczającego potencjału gospodarczego i aktywności gospodarczej posiada swoje odzwierciedlenie w rejestrowanym poziomie bezrobocia. W powiecie Gołdapskim odsetek bezrobocia wynosił na koniec roku 2009 25,2% co było wynikiem gorszym o 1,9 punktu procentowego od roku 2008 oraz o 5 punktów procentowych gorszym od wyniku całego województwa warmińsko – mazurskiego w 2009 roku. Bezrobociem w powiecie Gołdap najbardziej dotknięte są obszary wiejskie. W 2009 roku bezrobotni na obszarach wiejskich stanowili prawie 60% (czyli 1440 osób) ogółu bezrobotnych. ¹

 

 

 

4. Inwentaryzacja zasobów kulturowych i społecznych.

W miejscowości Dunajek, według ewidencji ludności prowadzonej przez Urząd Miejski w Gołdapi, zameldowanych jest 70 osób to jednak sołtys wsi podaje liczbę ok. 50 stałych mieszkańców zamieszkałych w 15 domostwach. Zapewne ta ostatnia jest bliższa rzeczywistości i ona oddaje jej potencjał społeczny i kulturowy. To ogromna zmiana w stosunku do roku 1938 kiedy ludność wsi liczyła ok. 600 osób.

Tej wielkości miejscowość pozbawiona jest szkoły, przedszkola, urzędu pocztowego, ośrodka zdrowia czy nawet kościoła. Dostępność powyższych usług zapewnia miejscowość Grabowo licząca niemal 700 mieszkańców, oddalona o 4 kilometry. We wsi Dunajek nie funkcjonuje żaden sklep spożywczy a okresowo podstawowe zaopatrzenie udostępnia sklep objazdowy. Dunajek natomiast obsługuje komunikacja publiczna, chociaż w ograniczonym zakresie. Bardzo ważnym natomiast dla realizacji aktywności społecznej, rekreacji dzieci i młodzieży jest wiejska świetlica, która dzieli z jednostką OSP wspólny obiekt. Lokal świetlicy jest nowoczesny, zmodernizowany i posiada niezbędne podstawowe wyposażenie, pozwalające na całoroczną działalność.

fot. Świetlica Wiejska dzieląca obiekt z OSP Dunajek (zdjęcie w rogu przed modernizacją)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Osobliwością miejscowości jest stary cmentarz z usytuowanym przy nim obeliskiem i tablicą poświęconymi mieszkańcom, którzy zginęli podczas działań wojennych 1914 – 1918. Oryginalna odrestaurowana tablica, posiada napisy w języku niemieckim. Dopiero w roku 2007 obok obelisku, na murze cmentarnym, umieszczono skromną tablicę w języku polskim.

 

 

 

fot. Cmentarz.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

fot. Obelisk upamiętniający poległych mieszkańców w I wojnie światowej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

fot. Tablica upamiętniająca poległych mieszkańców w I wojnie światowej

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cmentarz jest natomiast zaniedbany, ale posiadający starodrzew. Stwarza wrażenie niewielkiego parku. Położony jest w miejscu, które można nazwać centralnym miejscem wsi ze względu na skrzyżowanie dróg. Cmentarz wymaga przeprowadzenia prac porządkowych, podobnie jak wiele innych miejsc, w których można jeszcze się dopatrzyć ruin domów, czy wiejskich gospodarstw.

W ostatnich latach w Dunajku nastąpiło wzmożenie aktywności i powstanie szeregu inicjatyw wśród społeczności. Być może wywołane jest to poczuciem zagrożenia wyludniania się wsi, może na skutek szeregu wzorców rozwojowych innych miejscowości, może wreszcie pojawienie się nowych mieszkańców zauroczonych niezwykłą przyrodą, wiejską ciszą, którzy widzą szanse na unowocześnienie, komercyjne wykorzystanie walorów przyrodniczo-kulturowych. Za początek tej aktywności można chyba uznać powstanie przed dziesięcioma laty komitetu budowy wodociągu, zakończone powodzeniem. Następnie odnowiono, zmodernizowano i wyposażono świetlicę wiejską z pomocą środków Unii Europejskiej. Ten sam los spotkał obiekt remizy strażackiej. Stacjonująca w niej Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej otrzymała nowy pojazd ratowniczo-gaśniczy oraz zestaw do ratownictwa medycznego. Doskonałe warunki nowej świetlicy zaowocowały realizacją wielu pomysłów na spędzanie wolnego czasu dla dorosłych, ale przede wszystkim dla ludzi młodych. Wiele jest na to przykładów.

Bez wahania należy stwierdzić, że w miejscowości Dunajek można już mówić o kapitale społecznym. Obok stowarzyszenia jakim jest Ochotnicza Straż Pożarna powstało nowe Stowarzyszenie „Dunajek – NASZA WIOSKA”. Swoje zasadnicze cele postrzega w promocji miejscowości i okolic, promocji zdrowia i aktywności sportowej, działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, działalności edukacyjnej i wychowawczej, popularyzującej historię regionu czy też działalności inicjującej rozszerzenie technicznej infrastruktury wsi. W statucie zapisane jest, że cele realizowane zostaną poprzez:

1. współpracę z mediami lokalnymi w tym opracowanie informacji dla prasy o realizowanych przez Stowarzyszenie projektach i akcjach,

2. prowadzenie działań gospodarczych ukierunkowanych na realizacje celów statutowych

3. promocję zachowań prospołecznych,

4. organizowanie wykładów, warsztatów, wystaw, zebrań dyskusyjnych, odczytów, konferencji, seminariów, pokazów, koncertów oraz innych imprez,

5. organizowanie kursów, szkoleń i konkursów,

6. organizowanie działań o charakterze wolontariatu w powiecie gołdapskim, w tym budowanie baz danych dotyczących wolontariatu,

7. organizowanie wycieczek i wypoczynku,

8. organizowanie imprez sportowych,

9. prowadzenie działalności wydawniczej w formie niedochodowej,

10. współpracę z osobami i instytucjami, których cele są zbieżne z celem Stowarzyszenia, lub które chcą wspierać realizację celów statutowych Stowarzyszenia,

11. występowanie z wnioskami i opiniami do właściwych organów administracji,

12. publiczne zabieranie głosu w sprawach objętych celami Stowarzyszenia,

13. aktywne uczestniczenie w programach Unii Europejskiej.

2.5 Inwentaryzacja zasobów przyrodniczych.

Wieś Dunajek położona jest w północno-wschodniej Polsce, na obszarze wydartym legendarnej Puszczy Boreckiej. Tereny te do schyłku Plejstocenu kilkukrotnie ulegały zmianom klimatycznym spowodowanym przez zlodowacenie. Ewentualne ślady osadnictwa i bytności człowieka na tym terenie w okresach ocielenia zostały zniszczone lub przykryte grubą warstwą osadów polodowcowych. Ostateczne wytopienie się lodowca w XIV wieku p.n.e i ocieplenie się klimatu w następnych tysiącleciach przyczyniło się do wytworzenia ekosystemu przyjaznego człowiekowi. Najstarsze ślady przebywania człowieka na tych obszarach pochodzą z późnego paleolitu. Z końcem epoki lodowej , około 8300 lat p.n.e klimat ocieplił się i miejsce ówczesnej tundry zastąpiła tajga. Pojawiła się urozmaicona roślinność oraz zwierzęta łowne.

Puszcza Borecka położona jest na powierzchni 230 km2 , jest największym kompleksem leśnym na Pojezierzu Ełckim, wchodzącym w skład Pojezierza Mazurskiego. Do VII wieku p.n.e na terenach tych znajdowała się rozległa Puszcza Galindzka. Obszar zajmowany przez Puszczę jest falisty , pokryty licznymi wzgórzami morenowymi, pod lasami występują duże obszary żyznych gleb i liczne torfowiska. W dolinach między pagórkami płyną również okresowe i całoroczne strumyki. Oprócz tych niewielkich zbiorników wodnych na terenie Puszczy znajdują się liczne malownicze jeziora.

 

Mapa 4. Dunajek w sąsiedztwie z Puszczą Borecką.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Źródło: www.przyroda.polska.pl

 

 

 

 

 

 

Najatrakcyjniejsze pod względem przyrodniczym i krajobrazowym fragmenty Puszczy objęto ochroną w czterech rezerwatach min rezerwat wodno-leśny Mazury , rezerwat leśny Jezioro Borki , rezerwat Lipowy Jar oraz rezerwat florystyczny Wyspa Lipowa. Na terenie Puszczy rośnie ponad 300 gatunków roślin i zamieszkuje ją liczna populacja zwierzyny łownej. Liczne, przepiękne trasy piesze i rowerowe, co roku przyciągają mnóstwo turystów nie tylko z Polski. Puszcza Borecka i Romincka słyną z borowiny, dlatego też w miejscowości Gołdap, oddalonej od wsi Dunajek około 15 km, powstało uzdrowisko klimatyczno- borowinowe oraz sanatorium. W miejscowości Gołdap ponadto znajdują się sala widowiskowo-sportowa, pływalnia, punkt widokowy byłej wieży ciśnień, a w trakcie budowy Park Zdrojowy i tężnie. Nad jeziorem Gołdap występują tereny rekreacyjne i plaża w strefie uzdrowiskowej.

Od wschodu miejscowość Dunajek otacza Pasmo Wzgórz Szeskich o powierzchni 401 km2, które rozciąga się w układzie południkowym na przestrzeni ok. 30km między Oleckiem a Gołdapią. Wzgórza, stanowiące ciąg moren czołowych, odznaczają się wyraźnym garbem w krajobrazie. Ukształtowanie tereny i długo zalegająca pokrywa śnieżna umożliwia uprawianie tutaj narciarstwa zjazdowego.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Źródło: www.leluk.pl

 

 

 

 

 

 

 

 

Najwyższym wzniesieniem jest Góra Szeska (309m n.p.m) . Na północ od niej ciągnie się pasmo wzgórz ,gdzie najwyższymi szczytami są Góra Rudzka (284m n.p.m.) , Góra Tatarska (308m n.p.m) i Piękna Góra ( Góra Gołdapska ) 272m n.p.m. Przy tej ostatniej znajduje się Ośrodek sportów zimowych.

W okolicy wsi Dunajek znajduje się mnóstwo atrakcji turystycznych i zabytków, do najciekawszych można zaliczyć zabytkowe mosty kolejowe w Stańczykach, grobowiec rodziny Farenheitów kształtu piramidy w Rapie, poniemieckie bunkry kwatery Luftwaffe oraz park dzikich zwierząt w Jabłońskiem.

 

 

3. Ocena mocnych i słabych stron wsi Dunajek - analiza SWOT.

Mocne strony miejscowości	Słabe strony miejscowości
nieskażone środowisko naturalne, bogate walory przyrodniczo – krajobrazowe (bezpośrednie sąsiedztwo dużych kompleksów leśnych), zintegrowana, aktywna społeczność lokalna, brak uciążliwego przemysłu bliskie sąsiedztwo (15 km) głównego lokalnego centrum gospodarczego miasta – Gołdap dobre położenie względem drogi krajowej nr 65 oraz wojewódzkiej nr 650 aktywna społeczność wsi	niedostateczna infrastruktura społeczna niska liczba podmiotów gospodarczych niski poziom dochodu na mieszkańca brak miejsca spotkań kulturalnych infrastruktura drogowa wymagająca modernizacji brak infrastruktury turystycznej niski poziom dostępu do wiedzy i informacji (niski dostęp do Internetu) niski poziom zaludnienia brak ładu przestrzennego niski poziom promocji turystycznej
Szanse	Zagrożenia
rozwój infrastruktury społecznej możliwości pomocy finansowej, oferowanej przez fundusze unijne duża podaż ziemi o względnie niskiej cenie rosnące zainteresowanie mieszkalnictwem poza miastami dalszy rozwój infrastruktury technicznej wzrost popytu na turystykę wiejską	stały odpływ ludzi młodych niedostateczny poziom środków finansowych na infrastrukturę rosnące bezrobocie kryzysy finansów publicznych wzrastająca konkurencyjność turystyczna regionu Polski północno-wschodniej

 

 

 

 

4. Wizja dla miejscowości i priorytety rozwoju.

   1. Wizja miejscowości Dunajek

Nowo powstałe Stowarzyszenie „Dunajek – NASZA WIOSKA” przygotowało

pierwszą wizję rozwoju i porządkowania krajobrazu kulturowego miejscowości.

Wizja roku 2018 została zdefiniowana następująco:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Podstawowym celem Planu Odnowy Wsi Dunajek jest realizacja działań, które podniosą standard życia mieszkańców, wpłyną na atrakcyjność zamieszkania oraz stworzą warunki rozwoju jej mieszkańców. Niedostatek środków finansowych nie pozwala na realizację wszystkich inwestycji w krótkim okresie czasu, dzięki którym możliwe byłoby szybkie osiągnięcie wizji rozwoju. Szansą dla wsi są przede wszystkim dotacje z programów krajowych Unii Europejskiej na realizację wybranych przedsięwzięć.

 

 

4.2 Priorytety rozwoju miejscowości Dunajek.

Biorąc pod uwagę przedstawione charakterystyki zostały zdefiniowane następujące priorytety rozwoju wsi:

 

4.2.1 Priorytet 1: poprawa infrastruktury społecznej, estetyki i warunków życia.

Obecnie coraz powszechniejsze staje się zjawisko opuszczania miast i osiedlania się na terenach podmiejskich. Wpływ na to mają przede wszystkim lepsza dostępność do usług publicznych (edukacja, kultura), możliwość uzyskania zatrudnienia czy też niższe koszty życia.

Obecnie wieś nie posiada miejsca mogącego stanowić „centrum wsi”. Istniejące urbanistycznie, zwyczajowe takie miejsce nie posiada obecnie ani zorganizowanej funkcji centrum, ani tym bardziej jego walorów estetycznych. Ponadto dotychczasowe urządzenia, takie jak: wiata przystankowa i tablica ogłoszeń są bardzo zniszczone i szpecą centrum wsi. W miejscu tym nie ma też żadnej urządzonej i pielęgnowanej zieleni lub nasadzeń. Uporządkowania wymaga historyczny cmentarz z obeliskiem poświęconym poległym mieszkańcom podczas I wojny światowej. Miejscowość potrzebuje terenów rekreacyjno-sportowych, placu zabaw dla dzieci, urządzonego miejsca do spotkań plenerowych. Aspiracje turystyczne narzucają wymóg oznakowania turystycznego, tabliczek z numeracją domów czy znaków wizerunkowych na drogach prowadzących do miejscowości. Centrum kulturalne jakim może stać się świetlica zapewni szeroki dostęp do wiedzy i informacji mieszkańcom, którzy w bardzo ograniczonym stopniu mają dostęp do Internetu. Nowa wiedza i informacje ze świata zaktywizują mieszkańców społecznie i dostarczą pomysłów na nowe inicjatywy kulturalne, sportowe jak też związane z aktywizacją zawodową.

4.2.2 Priorytet 2: rozwój infrastruktury technicznej.

Przez Dunajek przebiega droga powiatowa – asfaltowa prowadząca od drogi wojewódzkiej w miejscowości Grabowo. Jej nawierzchnia nie spełnia wymagań technicznych i komfortu poruszania się. Nawierzchnia wymaga wymiany. Pilnej modernizacji wymagają drogi gminne. Ponadto zwykłego oczyszczenia potrzebują przydrożne urządzenia odwadniające, gdyż zaniedbanie to bywa głównym czynnikiem szybkiego niszczenia nawierzchni dróg. Koniecznością chociaż w zakresie skromnego, niezbędnego minimum jest ustawienie kilku latarń oświetlenia w głównych punktach wsi. Niezbędnym wydaje się być także włączenie wsi Dunajek do programu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Dokończenia oczekuje proces wodociągowania wsi. Dotyczy to części zabudowy tzw. kolonijnej oraz miejscowości Dunajek Mały. Współczesne uwarunkowania każdego już rozwoju wymagają zmodernizowania sieci teleinformatycznej. Rozbudowa i tworzenie podstawowej infrastruktury technicznej jest kluczowym wyznacznikiem powstawania nowej zabudowy. Infrastruktura techniczna stanowi fundamentalny czynnik atrakcyjności zamieszkania i powstawania podmiotów gospodarczych jako zasadniczej bazy rozwijania usług turystycznych.

Poprawa warunków społecznych i technicznych doprowadzi do ich większego poczucia przynależności i odpowiedzialności za to, co się znajduje w ich miejscowości. Spowoduje to, że będą bardziej dumni ze swojej miejscowości i mniej chętnie będą ją opuszczać.

 

5. Opis planowanych działań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w latach 2011 - 2018.

Wykaz zadań realizujących Plan Odnowy Miejscowości Dunajek został podzielony na dwie części.

Pierwsza z nich zawiera przedsięwzięcie, którego szansa wykonania pojawiła się najszybciej, w bieżącym 2011 roku. Dotyczy ona oryginalnego pomysłu utworzenia pierwszej turystycznej atrakcji dla mieszkańców i przybywających gości, pod nazwą „WIEJSKI GANEK”. Powstać on ma na bazie ruin dawnego domostwa i będzie odniesieniem do historii terenów, na których położony jest Dunajek. Usytuowany zostanie przy skrzyżowaniu dróg, w centrum wsi. Stanowić on będzie ciekawy przykład dawnej architektury mazurskiej, co z pewnością przyczyni się do podniesienia atrakcyjności turystycznej wsi, np. dla osób podróżujących rowerowym szlakiem biegnącym do Puszczy Boreckiej na skraju, której leży wieś Dunajek. Oprócz poprawy wizerunku i ładu przestrzennego centrum wsi, które tym samym wpłynie na polepszenie warunków życia tutejszej społeczności w aspekcie estetyki otoczenia oraz możliwości integracji mieszkańców wsi.

W ramach przedsięwzięcia planuje się wykonanie tzw. „wiejskiego ganku”, zakup i montaż przystanku autobusowego, wykonanie i montaż tablicy informacyjnej i tablicy ogłoszeń, uporządkowanie i zagospodarowanie zieleni w centrum miejscowości. Zadania zakłada zakup drewnianej konstrukcji „wiejskiego ganku” oraz materiałów budowlanych niezbędnych do jej montażu, zakup wiaty przystanku autobusowego zintegrowanego z sołeckimi tablicami: ogłoszeń i informacyjną, zakup i montaż ław - stołów, siedzisk, zakup elementów drewnianych i innych materiałów budowlanych do wykonania gazonów, klombów i palisad w obrębie przystanku autobusowego, przydrożnego krzyża jak również nasadzenia roślinności niezbędnej do wykonania klombów i palisad oraz wypełnienia gazonów. Możliwość sfinansowania projektu „WIEJSKI GANEK” daje konkurs ogłoszony przez Urząd Marszałkowski konkursu pn. „Aktywna Wieś Warmii, Mazur i Powiśla” w 2011 roku w zakresie Działania 1: Mała infrastruktura wiejska.

 

Druga część Planu Odnowy Miejscowości Dunajek, przyjęta na Zebraniu Wiejskim przedstawiona jest w poniższej tabeli.

 

6. Charakterystyka planowanych zadań inwestycyjnych.

   Lp	Priorytet	Nazwa zadania	Planowany termin realizacji
   1.	Infrastruktura techniczna	Modernizacja dróg gminnych w łącznej długości ok. 3 km	2014-2018
   		Rozbudowa sieci wodociągowej w kierunku Leśniczówki oraz zasilenie Małego Dunajka (Kozie Góry) z kierunku Jabłonowo	2014
   		Rozbudowa oświetlenia od drogi powiatowej (asfalt) do Leśniczówki – 3 punkty	2012
   		Odcinkowa regulacja i czyszczenie rowów cieków wodnych (strug) na odcinku ok. 800 m	2011-2012
   		Modernizacja sieci dostawy Internetu – potrzebny szybszy Internet ! z opcją Wi- fi lokalnego	2013-2015
   		Naprawa sieci melioracyjnej na terenie sołectwa	2011-2014
   		Naprawa drogi powiatowej (nr 1879 N) wraz z czyszczeniem rowów na odcinku przebiegającym przez sołectwo	2014-2016
   		Wykonanie nasadzeń (brzoza) uzupełniających wzdłuż pięknej alei brzozowej – drogi powiatowej	2012-2014
   2.	Infrastruktura społeczna, estetyka i warunki życia	Utworzenie spójnego urbanistycznie, funkcjonalnie i estetycznie „centrum wsi” – odcinek od przystanku do starego cmentarza – nowa wiata przystankowa, tablice info i ogłoszeń, Wiejski Ganek, otoczenie krzyża, otoczenie cmentarza	2011
   		Ogrodzenie obszaru cmentarza z uporządkowaniem zadrzewienia na terenie i wokół	2012-2013
   		Utworzenie na działce gminnej przy OSP (pow. ok. 6000 m2) centrum rekreacyjno-sportowego: zintegrowane boisko do piłki nożnej i siatkowej, wiata w konstrukcji drewnianej z miejscem na ognisko siedziskami i ławami, plac zabaw dla dzieci, plac ćwiczeń dla OSP, „bobrowa chata” – szałas drewniano-murowany- jako zaplecze do imprez organizowanych na terenie centrum, ekspozycja starego sprzętu strażackiego, wiejska studnia – ręczna pompa	2012-2014
   		System strzałek kierunkowych do gospodarstw i o znaczeniu turystycznym	2012-2014
   		Jednolity system oryginalnych tablic numeracji domostw	2012-2013
   		Wyposażenie świetlicy w meble, sprzęt multimedialny, gry, naczynia	2011-2012
   		Wykonanie nasadzeń drzewami i krzewami owocowymi i ozdobnymi przy drogach gminnych i w centrum wsi i rekreacyjno-sportowym	2011-2018
   		Utworzenie wypożyczalni rowerów ( z rowerami) jako elementu na szlaku rowerowym biegnącym przez Puszcze Borecką + opracowanie broszur z okolicznymi szlakami rowerowymi + promocja	2014-2015
   		Zakup wyposażenia (na mienie sołeckie) do realizacji celów kulturalno-rekreacyjnych, turystycznych i estetycznych: sanie do kuligów, bryczka lub wóz, podkaszarka spalinowa do trawy	2013-2015
   		Organizacja stałych cyklicznych 2-3 imprez w skali roku stanowiących produkt wizerunkowy i turystyczny wsi	systematycznie
   		Zaprojektowanie i wykonanie znaków wizerunkowych wsi ustawionych na wjeździe i wyjeździe ze wsi	2012-2013

7. Monitorowanie Planu, zasady jego aktualizacji i promocja.

 

Podmiotem wdrażającym „Plan Odnowy Miejscowości Dunajek na lata 2011-2018” w zakresie zadań inwestycyjnych jest Burmistrz gminy Gołdap. Burmistrz konsultuje realizację Planu z Sołtysem, Radą Sołecką i powstałym Stowarzyszeniem „Dunajek – NASZA WIOSKA”, co jednocześnie zapewni jego monitorowanie przez przedstawicieli Sołectwa.

Informacja o realizacji Planu będzie przedstawiana mieszkańcom na zebraniach wiejskich.

Zakłada się aktualizację Planu, szczególnie w przypadku konieczności korekt wartości planowanych zadań i ich zakresu, a także nowych inicjatyw mieszkańców, mających na celu poprawę jakości życia społeczności wsi. Z inicjatywą zmiany Planu mogą występować: mieszkańcy poprzez wnioski składane na zebraniach wiejskich, organizacje i stowarzyszenia działające w sołectwie oraz Sołtys wraz z Radą Sołecką.

Burmistrz występuje z inicjatywą zmiany Planu w przypadku konieczności korekt wartości i zakresu realizacji zadań inwestycyjnych. Założenia aktualizacji winny być konsultowane z organizacjami mieszkańców, aby zapewnić im jak najszerszą możliwość udziału w kształtowaniu własnego wizerunku miejscowości.

Należy zadbać o spójność projektowanych zmian z założeniami innych gminnych planów oraz dokonać wnikliwej oceny możliwości finansowania zadań.

Upowszechnianie informacji o Planie będzie następujące:

• Tekst Planu będzie zamieszczony na stronie internetowej Urzędu (w BIP) oraz udostępniany do wglądu w formie wydruku w siedzibie Urzędu i u Sołtysa.

• Wszelkie zmiany Planu będą podlegały zasadom wymienionym w punkcie wyżej.

 

Kompetencję do uchwalenia „Planu Odnowy Miejscowości Dunajek na lata 2011-2018”, a także do uchwalenia jego zmiany ma wyłącznie Zebranie Wiejskie na posiedzeniach zwoływanych w trybie określonym w Statucie Sołectwa. Sołtys przedstawia uchwalony przez mieszkańców Plan do zatwierdzenia (przyjęcia) Radzie Miejskiej w Gołdapi za pośrednictwem Burmistrza Gminy Gołdap.