Gołdap, 16 kwietnia 2024 r.
BURMISTRZ GOŁDAPI
PLAC ZWYCIĘSTWA 14
19-500 GOŁDAP
GPO.6220.2.2023
DECYZJA nr 4/2024
Na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 775) art. 80 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1094 z późn. zm.) oraz uwzględniając § 3 ust. 1 pkt. 54 lit. a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. poz. 1839), po rozpatrzeniu wniosku M.... K....... w imieniu którego działa pełnomocnik – Pani M...... P....... BAK Sp. z o.o.
odmawiam wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
dla przedsięwzięcia pn. „budowa farmy fotowoltaicznej o mocy do 40 MW „POGORZEL” zlokalizowanej na działkach o numerach ewidencyjnych: 51 obręb 0008 Górne oraz 126/1, 126/3, 126/4 oraz 128/2 obręb 0023 Pogorzel”, gmina Gołdap, powiat gołdapski, województwo warmińsko-mazurskie.
UZASADNIENIE
27 stycznia 2023 r. Pan M....... K......... w imieniu którego działa pełnomocnik – Pani M........ P....... BAK Sp. z o.o. wystąpił do Burmistrza Gołdapi z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie farmy fotowoltaicznej o mocy do 40 MW „POGORZEL” zlokalizowanej na działkach o numerach ewidencyjnych: 51 obręb 0008 Górne oraz 126/1, 126/3, 126/4 oraz 128/2 obręb 0023 Pogorzel”, gmina Gołdap, powiat gołdapski, województwo warmińsko-mazurskie.
Na podstawie art. 75 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji. o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1094 z późn. zm.) organem właściwym do wydania decyzji. o środowiskowych uwarunkowaniach jest Burmistrz Gołdapi.
Ustalono, że analizowane przedsięwzięcie należy do grupy przedsięwzięć wymienionych w § 3 ust. 1 pkt 54 lit. a rozporządzenia Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839) Tym samym ww. przedsięwzięcie należało zaliczyć do grupy mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
W związku z powyższym oraz na podstawie art. 10 Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 z późn. zm.), Burmistrz Gołdapi za pośrednictwem Wydziału Gospodarki Przestrzennej Ochrony Środowiska i Nieruchomości, pismem z dnia 31.01.2023 r., oraz poprzez umieszczenie na tablicy ogłoszeń, zawiadomił Strony o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla wnioskowanego przedsięwzięcia, informując o możliwości zapoznania się z aktami sprawy.
W toku prowadzonego postępowania, na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy, przekazując w załączeniu wniosek o wydanie decyzji wraz z kartą informacyjną przedsięwzięcia, organ, wystąpił do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Gołdapi, Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie o wydanie opinii co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby, co do zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko, wnioskowanego przedsięwzięcia.
Organy opiniujące wydały opinię:
- Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie wydał postanowienie o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko - z dnia 13.03.2023 r., znak WOOŚ.4220.66.2023.NS.2
- Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie wydało opinię o braku konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko - z dnia 30.03.2023 r. (wpływ 03.04.2023 r.) znak BI.ZZŚ.3.4901.21.2023.MK,
- Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał opinię o braku konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko - z dnia 20.02.2023 r., znak ZNS.9022.1.4.2023.
W związku z powyższym postanowieniem z dnia 04.04.2023 r. nałożono na Inwestora obowiązek przeprowadzenia oceny odziaływania na środowisko.
W dniu 07.06.2023 r. wpłynął Raport oddziaływania na środowisko, który został przekazany do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie w celu uzgodnienia warunków realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia zaopiniowania. W związku z tym, że Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej oraz Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gołdapi wyraził wcześniej opinię, że nie zachodzi potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, nie było konieczne, zgodnie z art. 77 ust. 1 pkt 4 ustawy ooś, wystąpienie do tych organów celem zajęcia stanowiska w odniesieniu do przedłożonego raportu o oddziaływaniu na środowisko.
W dniu 16.01.2024 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie wydał postanowienie odmawiające uzgodnienia warunków realizacji planowanego przedsięwzięcia znak WOOŚ.4221.38.2023.BG.7.
Planowane przedsięwzięcie, polegające na budowie instalacji fotowoltaicznej o mocy do 40 MW i powierzchni zabudowy ok. 53 ha, zlokalizowanej w granicach Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Błędzianki, kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, wymienionych w § 3 ust. 1 pkt 54 lit. a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839, z późn. zm.), tj. zabudowa przemysłowa, w tym zabudowa systemami fotowoltaicznymi, lub magazynowa, wraz z towarzyszącą jej infrastrukturą, o powierzchni zabudowy nie mniejszej niż 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody. W dniu 13 września 2023 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z 10 sierpnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2023 r. poz. 1724). Zgodnie z § 2 ww. rozporządzenia w brzmieniu „Do przedsięwzięć, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 54 i 58 rozporządzenia zmienianego w § 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w przypadku których przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wszczęto i nie zakończono przynajmniej jednego z postępowań w sprawie decyzji, zgłoszeń lub uchwał, o których mowa w art. 71 ust. 1 oraz art. 72 ust. 1-1b ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, stosuje się przepisy dotychczasowe”, planowane przedsięwzięcie zakwalifikowano do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie ww. rozporządzenia Rady Ministrów z 10 sierpnia 2023 r.
„Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia polegającego na budowie farmy fotowoltaicznej o mocy do 40 MW "POGORZEL" na działkach o nr ewid. 126/1, 126/3, 126/4 i 128/1, obręb 0023 Pogorzel oraz na działce nr ewidencyjny 51, obręb 0008 Górne, gmina Gołdap, woj. warmińsko-mazurskie”, opracowany został w maju 2023 r. przez Panią mgr inż. Annę Mocarską i Panią mgr Marzenę Potepę, dalej raport ooś. Planowane przedsięwzięcie polegające na budowie farmy fotowoltaicznej o mocy do 40 MW zlokalizowane będzie na działkach o numerach ewid. 51, obręb 0008 Górne oraz 126/1, 126/3, 126/4 oraz 128/2, obręb 0023 Pogorzel, gmina Gołdap, powiat gołdapski, województwo warmińsko – mazurskie. Łączna powierzchnia ww. działek wynosi 108,8551 ha. Całkowita powierzchnia przewidziana pod elektrownię wraz z infrastrukturą towarzyszącą będzie wynosiła ok. 53 ha. Są to grunty użytkowane rolniczo. Zgodnie z ewidencją gruntów stanowią je grunty zadrzewione i zakrzewione, łąki trwałe, pastwiska trwałe, nieużytki oraz grunty orne. W skład farmy fotowoltaicznej wejdą:
- stałe (bez możliwości zmiany kąta ustawienia paneli) konstrukcje wsporcze do montażu paneli fotowoltaicznych, wbijane bezpośrednio w ziemię, z możliwością dodatkowego kotwienia;
- ogniwa fotowoltaiczne o mocy jednostkowej od minimum 500 do 700 W każdy, w ilości odpowiadającej mocy całej farmy - 40 MW;
- string-box`y – urządzenia energetyczne sumujące prądy i przesyłające je dalej;
- inwertery centralne lub rozproszone;
- 12 sztuk stacji transformatorowej;
- przewody elektryczne;
- drogi wewnętrzne dojazdowe do poszczególnych sektorów farmy, place manewrowe;
- system monitoringu;
- ogrodzenie.
W wyniku analizy przedłożonej dokumentacji Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie, pismem z 07.08.2023 r. wezwał pełnomocnika inwestora do uzupełnienia raportu ooś o informacje, które są niezbędne do dokonania pełnej, merytorycznej oceny planowanego przedsięwzięcia na środowisko i określenia warunków jego realizacji. Zwrócono się przede wszystkim o szerokie uzupełnienie raportu ooś w zakresie oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze, w tym oddziaływania inwestycji na ptaki, ssaki, bezkręgowce i gady, oddziaływania skumulowanego inwestycji, oddziaływania na Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Błedzianki oraz przeanalizowania proponowanych przez tutejszy organ działań minimalizujących, z jednoczesną aktualizacją koncepcji zagospodarowania terenu inwestycji po uwzględnieniu proponowanych działań. Ponadto wskazano na konieczność uzupełnienia raportu ooś o podpisy współautorów, w tym autorów inwentaryzacji przyrodniczej, jak również przedłożenie formy elektronicznej raportu ooś, w części tekstowej tego dokumentu, w formacie RTF, DOCX, DOC albo ODT.
Z uwagi na brak w wyznaczonym terminie odpowiedzi na ww. pismo Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie pismem z dnia 16.10.2023 r. ponownie wezwał pełnomocnika inwestora do udzielenia odpowiedzi na ww. wezwanie.
Po analizie przedłożonej dokumentacji, w ocenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska nie mógł stanowić podstawy do uzgodnienia warunków realizacji inwestycji, ponieważ nie wykluczono znacząco negatywnego wpływu przedmiotowej inwestycji na środowisko przyrodnicze. Informacje opisane w raporcie wskazują na realne i znaczące negatywne oddziaływanie tej inwestycji na cenne przyrodniczo gatunki i siedliska oraz miejsca przemieszczania się zwierząt. Inwestycja stoi w kolizji z ustaleniami dotyczącymi ochrony siedlisk nieleśnych i zakazami obowiązującymi w obszarze chronionego krajobrazu, wpłynie także negatywnie na krajobraz.
Po otrzymaniu postanowienia odmawiającego uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia oraz w związku z informacją Organu opiniującego, że stanowisko RDOŚ w Olsztynie nie uniemożliwia inwestorowi ubiegania się o ponowne uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia w sytuacji uzupełnienia dokumentacji we wskazanym zakresie i przedstawienia ujednoliconej wersji raportu ooś, tut. Organ wezwał do uzupełnienia raportu w zakresie wskazanym przez RDOŚ. Pomimo wezwania inwestora do złożenia wyjaśnień w sprawie, w zakresie m.in. oceny oddziaływania inwestycji na środowisko czy uzupełnienia wyników badań, wnioskodawca nie przedłożył wyjaśnień i wskazał aby dokonać oceny na podstawie dotychczas złożonej dokumentacji.
Jak w swoim postanowieniu wyjaśnia Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, przekazana dokumentacja nie dostarcza pełnych informacji opisujących rozmieszczenie gatunków i ich siedlisk, które znajdują się na terenie inwestycji oraz są zagrożone oddziaływaniem w wyniku jej realizacji. Wątpliwości budzi sposób przedstawienia danych przyrodniczych oraz wnioski autorów dokumentacji dotyczące braku negatywnego oddziaływania inwestycji na środowisko przyrodnicze. W konsekwencji dokonanie oceny skutków realizacji przedsięwzięcia uniemożliwia brak pełnej wiedzy w zakresie wpływu zamierzenia na gatunki i ich siedliska objęte ochroną prawną.
Zgodnie z raportem działki inwestycyjne zajmują łączną powierzchnię około 109 ha, a teren jest zróżnicowany. Nieruchomości te stanowią mozaikę gruntów ornych obsianych zbożem, łąk, pastwisk, nieużytków, lasów, terenów podmokłych, zadrzewień, rowów melioracyjnych. Rejon inwestycji zlokalizowany jest w bliskim sąsiedztwie rzeki Dzięgielki. Najbliższe otoczenie stanowi mozaika gruntów ornych, łąk, pastwisk, nieużytków, lasów, zadrzewień, terenów podmokłych, rowów melioracyjnych, zbiorników wodnych. W pobliżu przebiega droga powiatowa i nieczynny nasyp kolejowy. Rozpatrywany teren nie jest narażony na antropopresję wynikającą z zabudowy i stałej obecności ludzi. Zgodnie z raportem najbliższa zabudowa mieszkalna znajduje się w odległości około 800 m od najbliższej granicy działki inwestycyjnej. Pozostałe zabudowania odnotowano w odległości około 900 m, 1000 m, 1200 m, 1500 m. Podane w raporcie odległości dotyczą jedynie zewnętrznych granic rozpatrywanego obszaru, który jak wskazano zajmuje rozległą przestrzeń, całkowicie pozbawioną zabudowy. Dlatego biorąc pod uwagę usytuowanie licznie występujących użytków rolnych, zadrzewień, terenów podmokłych, zwartych kompleksów leśnych, teren inwestycji jest izolowany z otoczenia, pozostając poza strefą, w której może dochodzić do płoszenia i niepokojenia zwierząt. Opisywany teren jest nieogrodzony umożliwiając swobodną wędrówkę zwierząt.
Obszar zamierzenia inwestycyjnego w całości znajduje się w Obszarze Chronionego Krajobrazu Doliny Błędzianki (OCHK), na terenie którego obowiązują przepisy Rozporządzenia Nr 22 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Błędzianki (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. z 2008 r. Nr 70 poz. 1338), dalej rozporządzenia w sprawie OCHK. W ocenie tutejszego organu nie można wykluczyć negatywnego
oddziaływania inwestycji na OCHK, ponieważ realizacja przedsięwzięcia w kształcie przedstawionym w raporcie będzie wiązać się z naruszeniem zakazów obowiązujących na terenie OCHK. Porównanie planu zagospodarowania terenu z ogólnodostępnymi ortofotomapami i zdjęciami lotniczymi prowadzi do wniosku, iż na obszarze przeznaczonym do zabudowy znajdują się obszary wodno-błotne. Teren podmokły usytuowany jest w północno-wschodniej części działki nr 128/2 i zlokalizowany jest w obniżeniu terenu w otoczeniu użytków rolnych. Na zdjęciach lotniczych i ortofotomapach grunt w tym rejonie wykazuje oznaki podmokłości i stagnacji wody. Jednocześnie informacje zawarte w raporcie nie wykluczają w tym miejscu występowania obszarów wodnobłotnych. Zgodnie z Konwencją Ramsarską, obszary wodno-błotne są to „tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza sześciu metrów”. Zatem obszary wodno-błotne to wszelkiego rodzaju siedliska ekosystemów hydrogenicznych, czyli uzależnionych od wody, jak ma to miejsce w analizowanym przypadku. Projekt zagospodarowania terenu dopuszcza zabudowę w granicach terenów podmokłych, co przyczyni się do ich zniszczenia. Z uwagi na powyższe, realizacja inwestycji koliduje z § 4 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia w sprawie OCHK, w myśl którego na terenie przedmiotowej formy ochrony przyrody obowiązuje zakaz „likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych”.
Analiza ogólnodostępnych map, zdjęć lotniczych, a także planu zagospodarowania terenu prowadzi również do wniosku, iż na obszarze przeznaczonym do zabudowy znajdują się zadrzewienia. Nadmienić należy, iż zadrzewieniami w rozumieniu definicji ustawowej jest zarówno pojedyncze drzewo lub krzew jak ich skupiska, przy czym nie ma znaczenia, czy pochodzą z samosiewu i czy znalazły odzwierciedlenie w ewidencji gruntów (por. wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 2011 r., sygn. akt IV SA/Wa 210/11, sygn. akt IV SA/Wa 211/11, sygn. akt IV SA/Wa 212/11, sygn. akt IV SA/Wa 213/11). Zadrzewienia, w obrębie których przewidziano realizację wnioskowanej zabudowy, stwierdzono wzdłuż północnej granicy działki nr 128/2 i wzdłuż południowej granicy działek nr 126/1 i 126/4 - w pobliżu drogi. Projekt zagospodarowania terenu przewiduje budowę ogrodzenia elektrowni w miejscu występowania wspomnianych zadrzewień. W celu określenia charakteru przedmiotowych zadrzewień istotne jest uwzględnienie czynników środowiskowych. Mając na uwadze lokalizację wspomnianych zadrzewień na działkach wykorzystywanych rolniczo, w pobliżu drogi i w otoczeniu użytków rolnych, należy stwierdzić, że omawiane zadrzewienia stanowią zadrzewienia śródpolne i przydrożne, bowiem zlokalizowane są w pobliżu drogi i wśród gruntów rolnych. Zauważyć należy, że ustawa o ochronie przyrody nie definiuje pojęcia zadrzewienia śródpolnego, przydrożnego, ale ich rozumienie nie budzi wątpliwości – są to zadrzewienia w znaczeniu zdefiniowanym w ww. przepisie znajdujące się wśród pól i przy drodze. Plan zagospodarowania terenu wskazuje, że wnioskowane ogrodzenie zostanie zrealizowane w granicach ww. zadrzewień. Tutejszy organ przychyla się do stanowiska RDOŚ w Olsztynie że, istnieje możliwość zniszczenia i likwidacji wspomnianych zadrzewień w związku z budową ogrodzenia elektrowni. Informacje zawarte w raporcie nie wykluczają budowy ogrodzenia w miejscu istniejących zadrzewień. Należy zatem stwierdzić, że realizacja inwestycji koliduje z § 4 ust. 1 pkt 3 wspomnianego rozporządzenia, w myśl którego na terenie OCHK zakazuje się „likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych”.
Stan widoczny na dostępnych mapach i zdjęciach lotniczych wskazuje na występowanie ekosystemów o złożonych warunkach gruntowo-wodnych w buforze wynoszącym poniżej 100 m od miejsca realizacji wnioskowanej zabudowy. Na zdjęciach lotniczych w rejonie tych ekosystemów widoczne jest otwarte lustro wody. Niektóre z tych obiektów oznaczono na mapie rastrowej jako zbiorniki wodne. Ekosystemy te odnotowano w granicach działek nr: 122/1, 51, 126/3, 126/4, 58.
Rozpatrując ww. inwestycję w świetle zapisów ww. rozporządzenia w sprawie OCHK, wspomnieć należy, iż planowane zamierzenie stoi w kolizji z ustaleniami dotyczącymi czynnej ochrony nieleśnych ekosystemów lądowych obszaru. Wśród działań ochronnych zwrócono bowiem szczególną uwagę na „utrzymywanie i w razie konieczności odtwarzanie lokalnych i regionalnych korytarzy ekologicznych”. Nie ulega wątpliwości, że analizowany teren jako rozległy obszar, nieogrodzony i stale wykorzystywany do swobodnych wędrówek i żerowania ssaków naziemnych w związku z realizacją inwestycji straci cechy korytarza migracyjnego.
Realizacja inwestycji przyczyni się do wprowadzenia instalacji o charakterze przemysłowym, która stanowić będzie nową dominantę i barierę antropogeniczną na terenach obecnie eksponowanych widokowo. Obiekt przyczyni się do pogorszenia naturalności walorów mozaiki krajobrazu rolniczego, na percepcję którego składa się mozaika pól uprawnych, użytków zielonych, zadrzewień, terenów podmokłych, cieków wodnych oraz zwarty masyw lasu.
Niezależnie od powyższego organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, przed jej wydaniem uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięcia z właściwymi organami. W przypadku odmowy uzgodnienia przez organ współuczestniczący w postępowaniu, organ prowadzący postępowanie wydaje decyzję odmawiającą wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach powołując się na art. 80 ust. 1 pkt 1 u.o.o.ś. Uzgodnienie jest wiążącą formą wpływania przez organ uzgadniający na wydawanie aktów przez organ prowadzący postępowanie główne. Uzgodnienie oznacza zgodę organu na wydanie określonej treści rozstrzygnięcia (wyrok WSA z 31.01.2018 r., VIII SA/Wa 627/17).
Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.
POUCZENIE
Od wydanej decyzji służy stronom odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie za pośrednictwem organu wydającego decyzję w terminie 14 dni od daty doręczenia.